Prostatit, prostat bezinin iltihaplanması sonucu oluşan bir sağlık sorunudur. Her yaşta görülebilmesine rağmen özellikle 20-50 yaş arası erkeklerde daha sık karşılaşılır. Prostatit, ani başlayan şiddetli belirtilerle seyredebileceği gibi, kronikleşerek uzun süreli rahatsızlıklara da yol açabilir. Zamanında tanı ve tedavi ile büyük ölçüde kontrol altına alınabilen bir hastalıktır.

Prostatit Nedir?

Prostatit, enfeksiyon kaynaklı ya da enfeksiyondan bağımsız olarak prostat bezinde gelişen iltihabi bir durumdur. Hastalığın farklı alt tipleri bulunur ve her biri farklı belirtilerle kendini gösterebilir. En sık karşılaşılan tipleri şunlardır:

• Akut Bakteriyel Prostatit: Ani başlayan, ciddi belirtilerle seyreden bir enfeksiyon şeklidir.

• Kronik Bakteriyel Prostatit: Daha hafif seyreden, sık tekrarlayan enfeksiyonlardır.

• Kronik Prostatit / Kronik Pelvik Ağrı Sendromu: En sık görülen formdur. Belirgin bir enfeksiyon olmadan, uzun süren kasık ve pelvik ağrı ile karakterizedir.

Prostatit Belirtileri Nelerdir?

Prostatit belirtileri, hastalığın türüne göre değişiklik gösterse de genel olarak şu şikayetler görülür:

• İdrar yaparken yanma veya ağrı

• Sık idrara çıkma

• Mesaneyi tam boşaltamama hissi

• Kasık, bel veya alt karın bölgesinde ağrı

• Cinsel ilişki sırasında ağrı veya boşalma sırasında ağrı

• Halsizlik ve ateş (özellikle akut bakteriyel prostatitte)

• İdrarda kan görülmesi (nadir durumlarda)

Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve hastalığın türüne göre zamanla değişebilir.

Prostatit Neden Olur?

Bakteriyel prostatitlerde çoğunlukla Escherichia coli (E. coli) gibi bağırsak bakterileri sorumlu tutulur.

Prostatit Nasıl Teşhis Edilir?

Prostatit tanısı, hastanın şikayetleri, fizik muayene ve bazı laboratuvar testleri ile konur:

• Fizik Muayene: Rektal yoldan yapılan prostat muayenesi ile prostatın hassasiyeti değerlendirilir.

• İdrar Testleri: Enfeksiyon varlığını saptamak için yapılır.

• Kan Testleri: Enfeksiyon veya iltihap bulguları araştırılır.

• PSA Testi: Prostat kanseriyle karışmaması için PSA düzeyi kontrol edilir (özellikle ileri yaş erkeklerde).

• Gelişmiş İdrar Kültürleri: Bakteri tespiti için özel kültür teknikleri uygulanabilir.

Prostatit Tedavi Yöntemleri

Prostatit tedavisi, hastalığın türüne ve şikayetlerin şiddetine göre planlanır:

• Antibiyotik Tedavisi:

  Akut ve kronik bakteriyel prostatitte temel tedavi antibiyotik kullanımıdır. Tedavi süresi genellikle 4-6 haftayı bulabilir.

• Ağrı Kesiciler ve İltihap Giderici İlaçlar:

  Belirtilerin hafiflemesine yardımcı olur.

• Alfa Blokerler:

  Mesane boynu ve prostat kaslarını gevşeterek idrar yapmayı kolaylaştırır.

• Sıcak Su Banyoları (Oturma Banyoları):

  Kas gevşemesi ve ağrı kontrolü sağlar.

• Pelvik Taban Fizyoterapisi:

  Özellikle kronik pelvik ağrı sendromunda etkili olabilir.

• Stres Yönetimi ve Psikolojik Destek:

  Kronik prostatitte stres yönetimi tedavinin önemli bir parçasıdır.

Tedavi süreci bazen sabır gerektirebilir ve birden fazla yöntemin kombinasyonu gerekebilir.

ESWT (Şok Dalga Tedavisi)

ESWT (Extracorporeal Shock Wave Therapy), yani şok dalga tedavisi, son yıllarda prostat hastalıkları ve prostat kanseri sonrası ortaya çıkabilen bazı şikâyetlerde destekleyici bir yöntem olarak öne çıkmaktadır. Bu tedavide, vücut dışından uygulanan düşük yoğunluklu ses dalgaları, pelvik bölgeye ve ilgili dokulara yönlendirilir.

ESWT’nin Kullanım Alanları

• Ameliyat sonrası sertleşme sorunu (erektil disfonksiyon): Prostat kanseri tedavisinden sonra görülebilen cinsel fonksiyon bozukluklarında, ESWT damar yapısını ve kan akışını destekleyerek olumlu etkiler gösterebilir.

• Kronik prostatit ve pelvik ağrı sendromu: Şok dalgaları, iltihabi süreçleri azaltmaya ve kas gerginliğini hafifletmeye yardımcı olabilir.

• İyileşme sürecinin desteklenmesi: Bazı çalışmalarda, ameliyat sonrası iyileşme döneminde uygulandığında hastaların yaşam kalitesini artırdığı belirtilmiştir.

Avantajları

• Cerrahi değildir, iğne veya kesi yapılmaz.

• İşlem ağrısızdır ve genellikle 15–20 dakikalık seanslar halinde uygulanır.

• Yan etki oranı oldukça düşüktür.

• Günlük hayata hemen dönülebilir.

  
  

Önemli Not: ESWT, prostat kanserini tedavi eden bir yöntem değildir. Ancak ameliyat veya radyoterapi sonrası gelişebilecek sertleşme problemleri, ağrı ya da idrar fonksiyonlarındaki bazı sorunlarda tamamlayıcı bir seçenek olarak uygulanabilmektedir. Bu nedenle ESWT’nin size uygun olup olmadığını öğrenmek için mutlaka üroloji uzmanına danışmanız gerekir.

Prostatit Tedavisinde Başarı Oranları

• Akut bakteriyel prostatit vakalarında uygun antibiyotik tedavisi ile iyileşme oranı %90’ın üzerindedir.

• Kronik bakteriyel prostatitte başarı oranı daha düşüktür; ancak düzenli tedavi ile belirtiler büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.

• Kronik pelvik ağrı sendromunda semptom kontrolü sağlanarak yaşam kalitesi artırılabilir.

Erken teşhis, tedavinin başarısını önemli ölçüde etkiler.

Prostatit Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tedavi edilmeyen prostatit zamanla ciddi komplikasyonlara yol açabilir:

• Prostat apsesi

• İdrar retansiyonu (idrar yapamama)

• Kronik ağrı ve cinsel işlev bozuklukları

• Üst idrar yolu enfeksiyonları ve böbrek enfeksiyonları

Bu nedenle prostatit şüphesi olan hastaların mutlaka üroloji uzmanına başvurması gerekir.